Erfrecht en tips voor in de periode na de uitvaart

Share this story:

Periode na de uitvaart

Spreek binnen de familie af wie wat doet.

Als er een achterblijvende partner van de overledene is die niet zelfstandig het huishouden kan verzorgen, regel dan thuiszorg.
Of zoek een alternatieve woonlocatie als zelfstandig wonen niet meer mogelijk is.
Informeer of het verstandig of nodig is een specialist in te schakelen voor het afwikkelen van de nalatenschap, of voor advies hierover.

Check dit in elk geval bij minderjarige erfgenamen, erfgenamen onder curatele of bewind, complexere vermogens- of familiesituaties en een mogelijk negatieve nalatenschap.

Stel vast wie de erfgenamen zijn en of er een executeur is

Had de overledene een testament? Hiervoor is controle bij het Centraal Testamenten Register (CTR) nodig.

Dit kun je aan een notaris vragen of zelf schriftelijk doen bij het CTR. Het CTR geeft alleen informatie over het bestaan van een testament, wanneer dat is gemaakt en bij welke notaris; over de inhoud heeft het CTR geen informatie.

Controleer ook of er een codicil aanwezig is, of eventueel een buitenlands testament.
Als u erfgenaam bent: overweeg of u de nalatenschap zuiver wilt aanvaarden of beneficiair, of mogelijk wilt verwerpen.

Als er een executeur in het testament is benoemd:

Overleg met de notaris of een verklaring van executele nuttig is.

Is er geen executeur?

Vraag een verklaring van erfrecht aan bij een notaris. Het is handig hier zoveel mogelijk informatie voor te verzamelen:

Akte van overlijden
Afschrift laatst bekende testament en codicil
Trouwboekje, huwelijks-/partnerschapsvoorwaarden, samenlevingscontract
Overzicht directe familie
Paspoort, ID-kaart of rijbewijs van de overledene

Maak een voorlopige inventarisatie van de bezittingen en schulden van de overledene. (boedelbeschrijving)

Maak ook een overzicht van wat er aan spullen verdeeld moet worden

Verdeel niets zolang niet alle erfgenamen aanvaard of verworpen hebben en of je weet of de nalatenschap positief is na aftrek van alle schulden.

Controleer welke rekeningen er nog verwacht worden.
Ga na of er documenten zijn waarmee de waarde van de bezittingen kan worden vastgesteld (aankoopbonnen, taxatierapporten)
Blijf deze inventarisatie bijhouden, zodat deze uiteindelijk compleet is.
Ga na wie er een sleutel heeft van het huis van de overledene en maak afspraken over het gebruik daarvan, om misverstanden te voorkomen.
Bespreek met de andere erfgenamen of jullie één persoon een volmacht willen geven voor de afwikkeling (boedelvolmacht)

Geldzaken en lopende afspraken

Controleer of er rekeningen zijn die nog betaald moet worden, en voor wanneer.
Ga na of er nog vorderingen zijn. Van wie had de overledene nog iets tegoed? Denk aan de werkgever (salaris / overlijdensuitkering)

Informeer de volgende instanties over het overlijden:

verhuurder of hypotheekverstrekker
apotheek en andere zorgverleners (fysio, artsen)
alle verzekeraars

Bij overlijden van een alleenstaande:

Informeer ook de leveranciers van gas, water, elektriciteit, telefoon, verzekeringen.

Het is niet nodig het overlijden aan de Belastingdienst, de Sociale Verzekeringsbank of de pensioenverstrekker door te geven. Dat doet de gemeente.

Informeer de bank(en) waar de overledene een rekening had over het overlijden

Vraag ook of een bankverklaring voldoet of dat een verklaring van erfrecht nodig is om betalingen te kunnen doen van deze rekening. Dit verschilt per situatie.
Vraag of er periodieke overschrijvingen zijn. Welke moeten stopgezet, welke moeten juist nog doorgaan?
Vraag een overzicht van bij- en afschrijvingen van het laatste jaar op.
Stop automatische incasso’s die niet meer nodig zijn.
Vraag schriftelijk bewijs van het saldo van alle rekeningen op de dag voor het overlijden.
Ga na of er anderen gemachtigd waren tot rekeningen.
Denk ook aan beleggingsrekeningen.
Ga na of er bij de bij- en afschrijvingen op de bankrekening(en) nog andere personen of instanties zijn vermeld die op de hoogte moeten worden gesteld van het overlijden.
Stop abonnementen en lidmaatschappen

In het account van Nabestaandenloket, wat ik gratis aanbied bij een uitvaart die ik verzorg, kun je deze meldingen in 1 keer regelen.

Zet een eventuele voorlopige teruggaaf van de Belastingdienst stop.

Bij digitale (cloud) diensten: zet pas stop als gegevens of herinneringen veilig zijn gesteld.!

Controleer of er nog andere lopende contracten en overeenkomsten zijn en zeg deze op.

Zeg het mobiele telefoonabonnement op als een abonnement niet meer nodig is. Check eerst waarvoor de telefoon en het abonnement nog nodig is.

'De mobiele telefoon kan nog handig zijn, bijvoorbeeld voor codes die per sms worden verzonden. Voor het bewaren van gegevens en herinneringen kan het ook fijn zijn. Soms is dan nog een abonnement nodig (kan ook sim-only zijn), soms niet.'

Zorg voor de digitale erfenis:

Check of de overledene hier wensen over had (digitaal testament of andere aanwijzingen)
Controleer sociale media accounts van de overledene en beëindig deze of zet op de herdenkingsstand.
Ga na of er gegevens in een cloud staan, stel vast of deze elders bewaard moeten worden en sluit dan de clouddienst af.

Andere spullen

Check of er geleende of gehuurde spullen in huis zijn (bibliotheekboeken, hulpmiddelen) en breng deze terug.

Auto

Als er een auto naar een van de erfgenamen gaat: zet de auto binnen 5 weken op naam van degene die de auto erft. Als dit nog niet vastgesteld kan worden, neem dan contact op met de Rijksdienst voor het Wegverkeer.

Dit moet ook gebeuren als de partner van de overledene voor het overlijden al in de auto reed.

Voor de nabestaanden zelf (ook als er een executeur is)

Uitkeringen:

UWV:

Vraag na bij het UVW of nabestaanden een beroep kunnen doen op een laatste betaling op basis van de sociale wetgeving (AOW, WW, WIA, etc.)
Informeer bij de gemeente of nabestaanden recht hebben op vergoedingen, (bijzondere) bijstand, lagere belastingen of kortingen

Belastingdienst:

Informeer of nabestaanden recht hebben op hogere (heffings)kortingen of toeslagen

Pensioen:

Ga na of er recht is op partnerpensioen en/of een eenmalige uitkering vanwege het overlijden.

Kinderen

Zijn er jonge minderjarige kinderen?
Als er kinderen alleen achterblijven die nog minderjarig zijn, zorg dan voor de verzorging op langere termijn:
Wie zorgt er tijdelijk voor de kinderen?
Is er een voogdij-verklaring?
Volg de procedure voor het benoemen van een voogd (Rechtbank). Hiervoor heeft u een advocaat nodig.

Tip:

Schakel een specialist in voor de afwikkeling van de nalatenschap, gezien de wettelijke eisen bij minderjarige erfgenamen.

Voor de periode daarna

Identiteisbewijzen

Maak paspoort, ID-kaart en rijbewijs ongeldig of lever ze in bij de gemeente, als ze niet meer nodig zijn om zaken te regelen waarvoor een identificatiemiddel nodig is.

Onderscheidingen

Ga na of de overleden officiële onderscheidingen had en controleer of deze moeten worden teruggegeven.

Nog een keer geldzaken

Controleer of er betalingen gedaan zijn die ook de periode ná het overlijden betroffen en vraag na of een deel daarvan teruggestort kan worden (premies, lidmaatschappen, gemeentelijke heffingen).
Zoek of er nog vergeten zaken zijn, zoals polissen of pensioenen.
Ga na of voort te zetten verzekeringen aangepast moeten worden (verzekerde bedragen, aantal personen).

Zonder executeur (of door de executeur)

Bij huur van een woning

Zet het huurcontract op naam van de langstlevende, als die in de woning blijft wonen.
Zeg de huur op als de langstlevende verhuist of de overledene alleen woonde. Houd daarbij rekening met tijd die nodig is voor ontruiming.
Zorg voor taxaties van bezittingen als dat nodig is.

Belastingaangifte doen

Erfbelasting; dit moet binnen 8 maanden na het overlijden indien van toepassing. Als er meer tijd nodig is: vraag uitstel aan.

Inkomstenbelasting: F-aangifte doen voor de overledene; dit is de aangifte over het gedeelte van het jaar tot het overlijden. Dit moet voor 1 mei na het jaar van overlijden gebeuren.

Boedelbeschrijving

Maak het overzicht van de bezittingen en schulden definitief, inclusief de te betalen belastingen.
Vraag de notaris een akte van verdeling te maken of stel zelf een overzicht van de verdeling vast.

In bepaalde gevallen is een notariële akte nodig: bij registergoederen, aandelen in een B.V., of een minderjarige / onder bewind of curatele gestelde erfgenaam.

Nadat de verdeling is vastgesteld: pas de tenaamstelling aan voor bezittingen waar dat voor nodig is.

 

Wilt u meer weten over erven en erfrecht. Bekijk de site allesovererven.nl voor informatie en eventuele professionele hulp.